EL FARO DE LAS ORCAS (Ο ΦΑΡΟΣ ΤΩΝ ΦΑΛΑΙΝΩΝ), 2016
https://www.imdb.com/title/tt4944658/
Η ταινία <El faro de las orcas> πραγματεύεται το ζήτημα του
αυτισμού. Περιγράφονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια μητέρα παιδιού με
αυτισμό, όπως ο φόβος για απότομους ήχους, η ανάγκη για ένα σταθερό και ήσυχο
περιβάλλον, οι στερεοτυπικές κινήσεις. Ταυτόχρονα, όμως, αναδεικνύονται και οι
δυνατότητες ενός παιδιού με αυτισμό, το πώς μπορεί να χτιστεί μια
συναισθηματική σχέση, και οι χαρές που μπορεί να πάρει ο γονέας μέσα από αυτή.
Δυστυχώς ο κόσμος μας δεν είναι συνήθως φτιαγμένος για τις ανάγκες ενός αυτιστικού ατόμου. Αυτό συχνά λανθασμένα οδηγεί στην αντίληψη για το ότι είναι ανίκανα και δεν έχουν καθόλου δυνατότητες. Μιλώντας όμως για ένα άτομο με αυτισμό, ανάλογα πάντα και με το βαθμό του αυτισμού, δεν ισχύει το ότι δεν αντιλαμβάνεται τα πράγματα, αλλά, αντίθετα, τα αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο από ότι οι υπόλοιποι. Εφόσον η συμπεριφορά μας, ως γονείς, εκπαιδευτικοί, συνάδελφοι, ως κοινωνία, προσαρμοστεί στον δικό τους τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας, τα πράγματα ενδέχεται να βελτιωθούν αρκετά. Η καταδίκη τους ως <ανήμπορα> είναι άδικη, γιατί τα άτομα με αυτισμό έχουν ικανότητες, χρειάζεται όμως η τροποποίηση του πλαισίου, έτσι ώστε να αναπτυχθεί το μάξιμουμ των δυνατοτήτων που υπάρχουν σε κάθε περίπτωση.
Παρόμοια θέμα έχει και η ταινία <Temple Gardin>, στην οποία περιγράφεται η πραγματική ιστορία μιας γυναίκας με αυτισμό, η οποία έγινε διάσημη επιστήμονας. Σίγουρα και αυτή είναι μια χρήσιμη ταινία η οποία μπορεί να βοηθήσει στη διάλυση των προκαταλήψεων. Σημειώνουμε όμως ότι ως νόημα δεν πρέπει να εκληφθεί το ότι κάθε παιδί με αυτισμό πρέπει να έχει παρόμοια εξέλιξη και να τεθεί τόσο υψηλός στόχος. Στην ταινία <El faro de las orcas> αποτυπώνεται όχι τόσο η επιτυχία αλλά η ανάγκη στήριξης του παιδιού και η ενασχόληση με αυτό με ιδιαίτερο και δημιουργικό τρόπο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του. Κάθε γονέας γνωρίζει καλύτερα τις ιδιαιτερότητες του παιδιού του, τις κλίσεις του, και τις δυνατότητές του. Αυτό που χρειάζεται είναι να προσπαθεί με δημιουργικό τρόπο, μέσα στην καθημερινότητα, να βελτιώσει βήμα-βήμα τις κλίσεις και τις ικανότητες, έχοντας και ο ίδιος μια ψυχολογική σταθερότητα και ισχυρή θέληση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η βοήθεια ενός ειδικού (είτε σε ψυχολογικό είτε σε μαθησιακό επίπεδο) μπορεί να φανεί πολύτιμη, καθώς ο γονέας συχνά δεν γνωρίζει για τις δυνατότητες ή για τους τρόπους μαθησιακής ανάπτυξης των παιδιών με αυτισμό.
Η ταινία μπορεί να βοηθήσει στο να διαλυθούν αρκετές προκαταλήψεις που αφορούν τα άτομα με αυτισμό, να γίνει περισσότερο κατανοητή η οπτική του μικρού παιδιού, ενώ ενδεχομένως να μπορούσε να ασκήσει θετική επίδραση σε ανθρώπους που έχουν ένα άτομο με αυτισμό στο στενό οικογενειακό/κοινωνικό περιβάλλον τους.
Σάκης Καφφεσάκης
